Annemieke van Bockxmeer - De oorlog verzameld
Het ontstaan van de collectie van het NIOD
Geschiedenis
Tussen 1945 en 1950 verzamelde het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie (RIOD) onder chaotische omstandigheden documenten die een
belangrijk deel van zijn collectie zouden gaan vormen.
Het was in die dagen
niet de enige organisatie die op jacht was naar zo veel mogelijk documenten uit
officiële bronnen - vooral ook de Bijzondere Rechtspleging en het
Informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis waren ernaar op zoek; het
leidde in de eerste jaren na de oorlog niet zelden tot een strijd tussen
verschillende organisaties, tot het aanvechten van competenties.
In dit
spanningsveld kon het Algemeen Rijksarchief geen rol spelen, omdat het pas
later oog kreeg voor het belang van oorlogsarchieven.
Het onvermogen van het
Algemeen Rijksarchief was een van de redenen waarom Oorlogsdocumentatie door de
overheid werd opgericht.
Behalve het verzamelen van meer of minder officiële
documenten interviewde het Riod getuigen, het liet memoires schrijven en nam
dagboeken, brieven en foto's van particulieren in de collectie op.
Zo verwierf
het instituut in korte tijd een ronduit indrukwekkend archief, waar geen enkele onderzoeker van de Tweede Wereldoorlog meer omheen
kan.
Het is al met al een bewogen geschiedenis die Annemieke van Bockxmeer in kaart brengt - en een geschiedenis die veel zegt over Nederland in en na de oorlog.