M.E. Saltykov - De familie Golowljow

Historische roman

Michail Saltykow (1826-1889) verwierf zich blijvende roem met de fantastische, maar tegelijk ongelooflijk reële plattelandsgeschiedenis: 'De familie Golowljow'.

De handelende personen zijn onvergetelijk: moeder Arina die het landgoed der Golowljows steeds groter maakt door sluwe aankopen en een uiterst zuinig beleid.

Haar man, die jarenlang dronken in bed ligt en schunnige verzen declameert.

Haar zoon, die niet wil deugen, hoewel hij gestudeerd heeft en officier is geweest.
Hij komt tenslotte geheel berooid bij moeder Arina terug die hem op water en brood zet in een kamer zonder kaarsen, waar hij de winter ijsberend en mompelend doorbrengt. 

En dan tenslotte haar andere zoon Porfiri, het "judasje" dat als kind zijn moeder vleiend aan placht te kijken en slijmerig placht toe te spreken, ondertussen overwegend hoe hij haar eenmaal het vel over de oren zou halen. 

Dat lukt hem tenslotte ook.
Het indrukwekkende is, dat moeder Arina hem als kind al door had, maar nochtans op den duur zwicht voor zijn gevlei en geslijm - wat tot haar ondergang leidt. 

Kortom, het oude, feodale Rusland in al zijn modderigheid. 

(Karel van het Reve)